کانال تلگرام 
فاطمه نصیری
چکیده
توسعه، به ویژه از سوی کشورهای متروپل، به عنوان مفهومی یونیورسال برای در هم ریزی تفاوتهای اقمار خود یا کشورهای جنوب در نظر گرفته میشده است. بدین معنی پیشتر فرآیندی خطی بوده که از بالا به پایین و بی توجه به بافتارها و ساختارهای تاریخی هر کشوری، به جهانِ جنوب تحمیل می شده است. گاه در قالب نوسازی یا مدرنیزاسیون و گاه به عنوان آلترناتیوی استعماری برای تظاهر به عمران و آبادیِ کشورهای کمتر توسعه یافته یا به تعبیری ارزش گذارانه "کشورهای توسعه نیافته". با آشکار شدن نابسندگی‌های اخلاقی- عملی طرح‌های توسعه‌ی اروپامحور، متفکران توسعه که در اندیشه طرح اندازی استعمارزدایی از مفهومی متصلب از توسعه بودند، در پی انگاره‌های بدیل برای بهبود وضعیت مردم جوامع جهان سوم برآمدند. در این میان، شریعتی به‌عنوان متفکر پسااستعماری با ابتنا به تبیینهای انسان شناسانه، اخلاقی و جامعه شناسانه، بی‌کفایتی مدل‌های توسعه‌ی برگرفته از مدرنیته‌ی غربی را نمایان می‌سازد. او با نقد هم‌زمان سنت و مدرنیته، در جستجوی راه سومی برای توسعه‌ی بومی کشورهای جهان سوم است. شریعتی با تأمل در وضعیت انحطاط آمیز انسان‌های جوامع جهان سوم، در پی رهایی آن‌ها از روابط و ساختارهای سلطه آمیز بین‌المللی و همچنین، نقد مناسبات استبدادی، استثماری درونیِ این جوامع است. در آرای شریعتی آزادی معنایِ چندوجهی و وسیعی دارد؛ نگارنده بر این باور است در آرای توسعه‌ی وی، آزادی به‌مثابه "توانمندی" است.
واژگان کلیدی: توانمندی ، آزادی ،رهایی ، توسعه.
* آنچه در این بخش درج می‌شود چکیده مقالات دریافتی سمپوزیوم چهلمین یادمان شریعتی است. مقالات در مسیر داوری توسط هیئت علمی سمپوزیوم است و گزیده‌ای از آن‌ها در کتاب مجموعه مقالات سمپوزیوم منتشر خواهد شد.